Nhờ có internet và YouTube, việc học một cái gì đó mới trở nên dễ dàng hơn ngày xưa rất nhiều.
Mình nhớ hồi lớp 8 muốn thử học guitar, cả thị trấn chỉ có đúng một thầy dạy guitar. Đi học được vài buổi thầy không dạy nữa, thế là thôi không học được tiếp. Bây giờ thì chỉ cần lên YouTube hoặc Facebook và tìm kiếm nội dung dạy guitar phù hợp là có thể chơi guitar luôn ngày mai!
Tiếng Nhật cũng vậy, có rất nhiều thông tin, tài liệu, khóa học ở trên mạng internet mà bạn có thể sử dụng để học.
Nhưng chính vì có quá nhiều thông tin, bạn thường không biết bắt đầu từ đâu, học theo tài liệu nào, hay học tiếng Nhật kiểu gì thì hiệu quả nhất? Mình đã có rất nhiều bạn hỏi về việc muốn học hoặc cải thiện tiếng Nhật nhưng không biết làm thế nào.
Mình sẽ trả lời câu hỏi này trong bài viết lần này nhé.
Tiếng Nhật khó ở chỗ nào?
Đầu tiên mình sẽ phân tích đặc điểm của tiếng Nhật, từ đó chúng ta có thể tìm ra phương pháp học hiệu quả nhất.
Đối với người Việt Nam, tiếng Nhật khó bởi vì:
- Các bộ chữ cái như là tranh vẽ: tiếng Nhật không sử dụng chữ latin như tiếng Việt hay tiếng Anh, nên nếu bạn không biết bảng chữ cái thì như là nhìn vào một bức tranh trừu tượng vậy: không hiểu gì cả. Nếu mà là tiếng Anh, tiếng Pháp, TBN thì bạn còn có thể đoán hoặc tra từ điển, nhưng tiếng Nhật thì bạn nếu không biết đọc ít nhất là bảng chữ Hiragana thì thậm chí tra từ điển còn không ra!
- Ngữ pháp tiếng Nhật rất khác với ngữ pháp tiếng Việt hay tiếng Anh: tiếng Việt là “tôi ăn cơm, tiếng Nhật sẽ là “(tôi) cơm ăn”. Tiếng Việt là “món ngon”, tiếng Nhật sẽ là “ngon món”, vân vân.
- Phát âm tiếng Nhật có một số đặc điểm đặc biệt mà ít được thầy cô giáo tiếng Nhật ở VN giảng dạy. (Hồi mình bắt đầu học tiếng Nhật ở FTU, chẳng ai dạy cách phát âm cả)
- Chữ Hán, chữ Hán, chữ Hán.
- Có quá nhiều cấu trúc ngữ pháp tương tự nhau, khó mà biết dùng cái nào vào lúc nào.
- Kính ngữ (cái mà trong tiếng Anh hầu như không có)
- Vân vân (không đếm xuể :)) )
Thôi dọa các bạn đến đây là đủ rồi. Tiếng Nhật khó vậy nhưng chỉ cần tập trung nỗ lực học khoảng 3-6 tháng, bạn đã có thể giao tiếp được với người Nhật. Quan trọng là biết cách, và không bỏ cuộc!
Vậy học tiếng Nhật như thế nào thì hiệu quả?
Mình muốn so sánh 3 cách học chính mà mình thấy rất phổ biến:
A. Học với giáo viên (online hoặc offline), có thể là ở trung tâm có thể là gia sư theo nhóm (như lớp của mình).
B. Học khóa học online, theo giáo trình của khóa hoặc trung tâm đó, KHÔNG có giáo viên hướng dẫn.
C. Tự học theo sách, YouTube, app…
A. Học với giáo viên
Điểm cộng
- Có hướng dẫn cụ thể các giai đoạn học (không cần phải tự mày mò lên kế hoạch học)
- Trả lời câu hỏi, thắc mắc của bạn về tiếng Nhật, văn hóa Nhật
- Sẽ sửa cách phát âm, sửa bất kỳ lỗi gì cho bạn ngay khi bạn mắc lỗi
- Có tương tác với thầy cô và các bạn trong lớp nên sẽ vui hơn
- Có cơ hội được luyện giao tiếp, hội thoại với thầy cô, bạn
Điểm trừ
- Không phải lúc nào cũng có lớp (tùy lịch khai giảng)
- Học phí thường cao hơn 2 phương pháp còn lại
- Có thể phương pháp dạy sẽ không phù hợp với cách bạn muốn tiếp thu
Phù hợp cho
- Trình độ vỡ lòng/cơ bản (Không biết gì cho đến N5/N4)
Nếu bạn chưa từng học tiếng Nhật thì mình thực lòng khuyên là bạn nên theo phương pháp A, học với giáo viên. Vẫn phải tự học nữa, nhưng chỉ tự học 1 mình thì sẽ đi sai hướng ngay lập tức.
- Các bạn không thích/ không thể học một mình
Theo kinh nghiệm học rất nhiều thứ của mình thì việc tự học theo internet hoặc sách, tuy khá là tự do, lại không hiệu quả vì “tự do” quá sẽ không có người thúc vào mông :p, làm bạn lười hoặc nản chí nếu gặp bài khó.
- Các bạn muốn nâng cao khả năng giao tiếp hoặc tiếng Nhật văn phòng
Cả 2 mục đích này đều cần bạn luyện tập NÓI tiếng Nhật nhiều, và sẽ khó để bạn tập nói nếu bạn tự học qua internet/sách/app.
B. Học qua online course
Mình thấy có nhiều trung tâm mở các khóa online mà bạn có thể tự xem video rồi học theo bất cứ lúc nào.
Điểm cộng
- Thuận tiện, có thể học bất kỳ lúc nào
- Có giáo án, bài giảng cụ thể
- Có thể sẽ có TA (teaching assistant) hỗ trợ
- Học phí rẻ hơn học với giáo viên
Điểm trừ
- Không ai sửa lỗi (phát âm…)
- Không có cơ hội thực hành nói
Phù hợp cho
- Trình độ sơ/trung cấp
Các bạn đã ở trình độ khoảng N3 – N2 thì đã có một nền tảng vững chắc để tự học theo online course mà không sợ mắc những lỗi cơ bản. Các bạn đã biết tiếng Nhật vận hành như thế nào, biết tự Gu-gồ để đọc thêm, nên có thể bạn không cần có 1 giáo viên bên cạnh để sửa lỗi hay trả lời câu hỏi cho bạn.
- Các bạn muốn học một kỹ năng cụ thể
Ví dụ như là cách viết business email bằng tiếng Nhật, cách sử dụng Tôn Kính Ngữ trong tiếng Nhật… thì cũng có thể tìm kiếm một khóa tập trung vào kỹ năng đó để theo học. Chú ý: thường những bạn muốn học một kỹ năng cụ thể là các bạn đã ở trình độ sơ/trung cấp.
C. Tự học qua sách, YouTube, app
Điểm cộng
- Gần như miễn phí
- Có thể học bất cứ lúc nào, bất kỳ đâu
- Có thể áp dụng chơi game (trên app) nên khá thú vị
Điểm trừ
- Không ai sửa lỗi (phát âm…)
- Không có cơ hội thực hành nói
- Phải tự xây dựng lịch học và kế hoạch học tập
- Phải tự tìm hiểu nếu có câu hỏi
Phù hợp cho
- Các bạn không có mục đích học tiếng Nhật cụ thể:
Nếu bạn chỉ muốn thử xem tiếng Nhật nó như thế nào, hoặc là học để nói một chút lúc đi du lịch… thì bạn có thể học qua các app dạy tiếng Nhật.
- Đã ở trình độ N2-N1
Khi bạn đã ở trình độ N1, N2, bạn đã có “đà” để tiến lên và cải thiện tiếng Nhật qua sách vở, tài liệu miễn phí trên internet. Nếu bạn đang ở N2 muốn đỗ N1, mình nghĩ việc quan trọng nhất là học chữ Hán và luyện làm test nhiều, và những cái đó bạn có thể tự luyện tập qua sách hoặc tài liệu miễn phí trên mạng.
Bạn đang sử dụng phương pháp nào?
Nhiều khi cách tốt nhất lại là phối hợp 2 phương pháp cùng 1 lúc. Ví dụ: học với giáo viên ở trên lớp thì tập trung luyện nói, phát âm, nhưng hết buổi học thì vẫn tự học Kanji theo sách.
Dù bạn có đang theo học khóa học nào (với giáo viên hay không), thì việc tự ôn luyện ở nhà vẫn là rất quan trọng. Mình đã từng “đốt” hết mấy chục quyển vở và rất nhiều ngòi bút chì chỉ để luyện viết Kanji, từ vựng tiếng Nhật.
Khóa tiếng Nhật hybrid N5 của mình sẽ áp dụng phối hợp online course và live class (với mình) để mình có thể giúp các bạn học và luyện tập một cách hiệu quả nhất. DM mình trên facebook.com/thelightcollector để đăng ký.
Chúc các bạn học vui!
(Photo by Tianshu Liu on Unsplash )